KANUN NO: 775
Kabul Tarihi: 20 Temmuz 1966
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 30 Temmuz 1966 – Sayı: 12362
5.t. Düstur, c.5 – s.2626
KAPSAM VE TARİF
MADDE 1 – Mevcut gecekonduların ıslahı, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapımının önlenmesi ve bu amaçlarla alınması gereken tedbirler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.
MADDE 2 – Bu Kanun’da sözü geçen (Gecekondu) deyimi ile, imar ve yapı işlerini düzenliyen mevuata ve genel hükümlere bağlı kalınmaksızın, kendisine ait olmıyan arazi veya arsalar üzerinde, sahibinin rızası alınmadan yapılan izinsiz yapılar kastedilmektedir.
BELEDİYELERE ARSA SAĞLANMASI
MADDE 3 – (…) (Madde 3, 19.7.2003 tarih ve 25173 sayılı R.G.’de yayımlanan, 3.7.2003 tarih ve 4916 sayılı Kanun’un 38. maddesinin (c) bendi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.)
MADDE 4 – Gecekonduların ıslah, tasfiye ve önleme bölgeleri içinde bulunan binalı ve binasız vakıf taşınmaz mallardan 3 üncü maddenin ikinci fıkrası kapsamı dışında kalanları, bu Kanun’da belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere, aşağıdaki şartlarla ve genel hükümlere göre bedeli ödenmek suretiyle ilgili belediyelerin mülkiyetine geçer:
a) Arazi ve arsaların bedeli; bulunduğu şehir, kasaba ve bölgenin özellikleri, yapılmış ve yapılacak kamu hizmet ve tesislerinin durumu vesair hususlar da gözönünde bulundurularak, ilgili belediye ve Vakıflar İdaresi arasında anlaşma yolu ile tesbit edilir.
b) Bu arazi ve arsalar üzerinde Vakıflar İdaresine ait herhangi bir yapı bulunduğu takdirde, bu yapının bedeli ayrıca hesaba katılır.
c) Bedele ait anlaşmazlıklar mahalli asliye hukuk mahkemelerince basit muhakeme usulü ile hallolunur. Bu anlaşmazlıklar tapu tesciline engel olamaz.
Vakıflar İdaresi ve tapu daireleri vakıf taşınmaz malların cins, miktar ve yerleri ile diğer vasıflarını açıkça belirten listeleri, talepleri üzerine en geç 2 ay içerisinde ilgili belediyelere bildirmekle yükümlüdürler.
Belediyeler, kendi mali güçleri ve programlarına göre, bu taşınmaz malların tamamen veya peyderpey tescilini istiyebilirler.
Sözü geçen bölgelerde Devlet veya diğer kamu tüzel kişileri tarafından yaptırılacak kamu hizmet ve tesisleri için lüzumlu vakıf taşınmaz mallar da yukarıdaki esaslara göre bu idarelere intikal ettirilir.
MADDE 5 – Lüzumu halinde, belediyeler gecekondu ıslah ve tasfiye sahaları içinde bulunan veya bu Kanun hükümleri dairesinde yeniden teşkil edilecek önleme bölgeleri içine raslıyan özel mülkiyetteki arazi ve arsaları ve bunlar içerisinde yapı veya sair herhangi bir tesis bulunduğu takdirde bu yapı ve tesisleri, bu Kanun’da belirtilen amaçlarda kullanmak üzere, (Değişik ibare: 5609 – 22.3.2007 / m.1/a) “Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın” izni ile, sahipleriyle anlaşarak satınalabilirler veya kamulaştırabilirler.
MADDE 6 – (…) (Madde 6, 2 Mart 1988 tarih ve 3414 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.)
ARSALARIN HANGİ AMAÇLA KULLANILABİLECEĞİ
MADDE 7 – Belediyelerin mülkiyetinde bulunan ve bundan sonra bu Kanuna göre mülkiyetine geçecek olan arazi ve arsalardan, belediye meclisi kararı ile belli edilip, (Değişik ibare: 5609 – 22.3.2007 / m.1/b) “Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nca” uygun görülenler, bu Kanun hükümleri dairesinde konut yapımına ayrılır.
(Değişik ibare: 5609 – 22.3.2007 / m.1/c) “Toplu Konut İdaresi Başkanlığı”, belediye meclislerince tesbit edilen yerleri redde, aynen veya değiştirerek onaylamaya veya değiştirilmek üzere geri göndermeye yetkili olduğu gibi, teklif edilenler dışında lüzumlu gördüğü yerlerin de bu maksada ayrılmasını belediyelerden istiyebilir.
MADDE 8 – Bu Kanun gereğince belediyelere devrolunan arazi ve arsalardan, şehir ve kasabaların ticari, iktisadi, sınai faaliyet merkezlerinde veya kesif iş bölgelerinde bulunan bu ve sair sebeplerle alım-satım değerleri yüksek veya imar plânlarına göre belirli bir kamu hizmetine ayrılmamış olan veya ucuz konut yaptırılması uygun görülmiyenler, belediye meclisi kararı ve (Değişik ibare: 5609 – 22.3.2007 / m.1/a) “Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın” tasvibi halinde, belediyelerce, karşılığı bu Kanun’da belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere 12 nci madde ile kurulan fon hesabına yatırılmak şartiyle ve yönetmelik esaslarına göre kiraya verilebilir veya satılabilir veya başka şekil ve surette kıymetlendirilebilir.
MADDE 9 – 7 nci madde gereğince tesbit edilen sahalar içerisinde bulunup da, plân ve mevzuat icaplarına göre dükkân, han, hamam, fırın, gazino, sinema, tiyatro garaj ve saire gibi konut dışında genel ihtiyaçlarla ilgili özel tesislere ayrılan yerler hakkında da 8 inci madde hükümleri uygulanır.
MADDE 10 – Bu Kanun hükümlerine dayanılarak belediyelere devrolunan arazi ve arsalardan yapılacak imar veya ıslah plânlarına göre, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi ve yeşil saha gibi genel hizmetlere ayrılması gerekenler hakkında ayrıca tahsis kararı alınmaz.
MADDE 11 – Belediyeler, bu Kanun’da yazılı amaçlara tahsis edilmek üzere devraldıkları arazi ve arsaları bu amaçlar dışında tasarruf edemezler.
FONLARIN TEŞKİLİ VE KULLANILMASI
MADDE 12 – Bu Kanun’daki hizmetlerin yürütülebilmesi için aşağıdaki kaynaklardan sağlanacak gelirler, Türkiye Emlâk Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanarak birer fon teşkil edilir:
a) 5218, 5223, 6188 ve 7367 sayılı Kanun’larla veya bu Kanun hükümlerine dayanılarak belediyelerin mülkiyetine geçen arazi ve arsaların veya izinsiz yapı yapılmak suretiyle işgal edilmiş bulunan belediyeye ait sahaların ve bu arazi ve arsalar üzerinde belediyelerce yaptırılan veya çeşitli şekillerde yapılarak belediyelere intikal eden yapıların, bu Kanun’un gerektirdiği hallerde, kiralarından, satışlarından veya sair şekillerde kıymetlendirilmelerinden elde edilecek gelirler,
b) 24 üncü madde gereğince alınacak katılma payları,
c) (Değişik: 1990 – 6.5.1976) Belediye Meclislerince gerekli görülen hallerde belediye bütçelerine konulacak ödenekler,
d) 1580 sayılı Kanun’un 5116 sayılı Kanun’la değiştirilen 110 uncu maddesinin 19 uncu fıkrasında yazılı gelir kaynağı hâsılatından arta kalmış veya kalacak kısımlar,